Skip to main content
OCLC Support

Beknopte introductie catalogiseren in het GGC

Voor diegenen die geen ervaring hebben met catalogiseren in het GGC worden in deze paragraaf enkele begrippen geïntroduceerd en worden enige belangrijke richtlijnen voor catalogiseren in het GGC beknopt toegelicht.

De informatie in deze paragraaf heeft voornamelijk betrekking op het catalogiseren van gedrukte boeken, maar is veelal ook van toepassing op andere materialen. Als dit niet het geval is wordt dit bij de bespreking van de betreffende WebCat formulieren gemeld. Daar vindt u ook voorbeelden.

ISBD

De keuze en de volgorde van de velden op het tabblad Basisgegevens van de WebCat formulieren is gebaseerd op de International Standard Bibliographic Description (ISBD). De volgende velden worden op dit tabblad aangeboden:

  • Titel- en auteursveld
    • Hoofdtitel*
    • Ondertitel
    • Auteursvermelding
  • Editie
    • Editie
    • Auteursvermelding(en) m.b.t de editie
  • Impressum en Jaar van Uitgave
    • Plaats van uitgave*
    • Naam van de uitgever
    • Jaar van uitgave*
  • Collatie
    • Omvang (paginering en/of aantal delen)
    • Illustraties
    • Formaat
  • Reeksvermelding
    • Titel van de hoofdreeks
    • ISSN van de hoofdreeks
    • Nummering binnen de hoofdreeks
    • ISSN van de onderreeks
    • Nummering binnen de onderreeks
  • ISBN
    • ISBN-10
    • ISBN-13
    • Bindwijze (optioneel)
    • Prijs (optioneel)

Verder worden op het tabbad Basisgegevens de velden Auteursingangen aangeboden. In deze velden moet(en) de na(a)m(en) die in het veld Auteursvermelding zijn ingevoerd, opnieuw worden vermeld. Dit principe wordt ‘opnemen en verdubbelen’ genoemd.

Zie voor uitgebreide informatie over ‘opnemen en verdubbelen’ de Regels voor de catalogusbouw2 onder ‘naamsverdubbelingen’.

De velden Annotatie zijn ook onderdeel van de ISBD, maar deze worden aangeboden op het volgende tabblad Overige gegevens.

Let Op:
Hoewel het gebruik van bovengenoemde velden (m.u.v. Hoofdtitel*, Plaats van uitgave* en Jaar van uitgave*) door het systeem niet wordt verplicht, is het voor een kwalitatief goede titelbeschrijving noodzakelijk om de bovengenoemde velden zo volledig mogelijk in te vullen.

Enkele belangrijke conventies

Interpunctie

In vrijwel alle bovengenoemde velden dient u gebruik te maken van de volgende twee interpunctietekens:

  • Vierkante haken ([]) worden gebruikt om aan te geven dat de informatie is verkregen uit andere dan voor dat veld aangegeven bronnen. Zie de volgende paragraaf.
  • Drie puntjes () worden gebruikt om het weglaten van een deel van een element in bepaalde velden aan te geven.

Bronnen voor de beschrijving

De gegevens die worden gebruikt bij de beschrijving van de publicatie worden ontleend aan bepaalde bronnen, in een voorgeschreven volgorde. Slechts wanneer de eerste bron niet de nodige informatie verschaft mag men zich wenden tot de tweede bron etc.

Volgorde van de bronnen bij gedrukte boeken

  1. De titelpagina
  2. De rest van het voorwerk (bijv. de keerzijde van de titelpagina) en de colofon.
  3. De rest van de publicatie (de inleiding, het voorwoord etc., de tekst en eventuele aanhangsels, omslag en rug).
  4. Externe bronnen: bronnen buiten de publicatie.

De aangewezen bronnen voor de beschrijving

Voor ieder veld worden bepaalde bronnen aangewezen als bronnen van informatie. Gegevens ontleend aan een andere bron (andere bronnen) dan de voor dat veld aangewezen bron (bronnen) worden tussen vierkante haken ([]) geplaatst.

Veldnaam Aangewezen bron van informatie
GEDRUKTE BOEKEN, tabblad Basisgegevens
Titel- en auteursvermelding de titelpagina (bron 1), alles daarbuiten tussen [].
Editie de titelpagina, de rest van het voorwerk, de colofon (bron 1 en 2)
Impressum de titelpagina, de rest van het voorwerk, de colofon (bron 1 en 2)
Collatie de gehele publicatie (bron 1 t/m 3)
Reeks de gehele publicatie (bron 1 t/m 3)
ISBN de gehele publicatie en ook daarbuiten (bron 1 t/m 4)
GEDRUKTE BOEKEN, tabblad Basisgegevens
GEDRUKTE BOEKEN, tabblad Overige gegevens
Annotatie de gehele publicatie en ook daarbuiten (bron 1 t/m 4)

Voor andere materiaalsoorten dan gedrukte boeken, zie de hoofdstukken over de betreffende formulieren.

Afkortingen

De volgende afkortingen zijn verplicht:

Veld(en) Afkorting
 
Omschrijving
Titel- en auteurs- vermelding en Editie et al. et alii (en anderen)
Impressum s.l.

s.n.

ill.
sine loco (plaats van uitgave onbekend of plaats van druk onbekend)

sine nomine (uitgever onbekend of drukker onbekend)

illustratie
Collatie cm centimeters
Let Op: de afkorting 'cm' wordt niet beëindigd met een punt!

Overige afkortingen zijn niet verplicht. Het wordt echter aanbevolen om de afkortingen uit Bijlage 2 te gebruiken. Afkortingen kunnen in principe in alle velden worden gebruikt, behalve in het titelgedeelte van het titel- en auteursveld.

Let Op:
Als een afkorting het laatste element is in een veld, wordt de punt altijd weggelaten!
Voorbeeld:
ill
Maar: ill., foto’s, krt
‘cm’ wordt nooit beëindigd met een punt.

Titel- en auteursveld

Hoofdtitel en Ondertitel:
Deze worden letterlijk overgenomen van de titelpagina. Bij wijze van uitzondering kunnen lange titels in het midden of aan het einde worden ingekort.

Auteursvermelding(en):
De auteursvermelding(en) kan (kunnen) betrekking hebben op personen of corporaties (groepen/organisaties).

Editie

Zie voor uitgebreide informatie de Richtlijnen GGC voor kmc 4020.

Definitie van 'editie' en 'herdruk'

Onder ‘editie’ of ‘uitgave’ wordt verstaan: een nieuwe uitgave van de publicatie, met gewijzigd, uitgebreid of nieuw zetsel, waarbij belangrijke wijzigingen ten opzichte van de oorspronkelijke uitgave zijn aangebracht. Belangrijke wijzigingen zijn onder andere:

  • Een nieuwe of gewijzigde titel
  • Nieuwe onderdelen zoals voorwoord en nawoord
  • Wijzigingen in de inhoud die ook in de publicatie zijn omschreven of die onmiskenbaar uit de inhoud blijken
  • Een nieuwe uitgever of groep van uitgevers
  • Een nieuw ISBN
  • Opname in een (andere) reeks

Een editie kan verscheidene ‘(her)drukken’ of ‘oplagen’ bevatten. Hieronder wordt verstaan: een nieuwe oplage van de publicatie gemaakt met hetzelfde zetsel (of met kleine correcties) als de oorspronkelijke druk. Kleine correcties zijn verbeteringen van zetfouten, spellingfouten etc. die geen invloed hebben op de inhoud van de publicatie.

Let Op:
Als richtlijn in het GGC geldt: alleen voor edities wordt een nieuwe titelbeschrijving (nieuw PPN) gemaakt, voor herdrukken niet.

In de praktijk betekent dit dat alleen voor elke editie een nieuwe beschrijving (nieuw PPN) wordt gemaakt, waarbij in het veld Annotatie editie (kmc 4203) op het tabblad Overige gegevens wordt verwezen naar de oorspronkelijke uitgave.

(Verkort) voorbeeld van een titelbeschrijving van de oorspronkelijke uitgave:
PPN: 296948659
Het Psalmenoproer : roman
Hart, Maarten 't / De Arbeiderspers / cop. 2006 ISBN: 90-295-6408-3 geb., 978-90-295-6611-7 pbk.
Het veld Editie (kmc 4020) is niet ingevuld en wordt niet gepresenteerd.
Editievermeldingen als '1e dr.', 'First edition' etc. worden alleen in veld Editie (kmc 4020) opgenomen wanneer deze gegevens in de primaire bron voor de beschrijving voorkomen.

 

(Verkort) voorbeeld van een nieuwe titelbeschrijving die is gemaakt voor de grote letter editie met een nieuw ISBN:
PPN:29938361X
Het Psalmenoproer : roman
Hart, Maarten 't / Grote Letter Bibliotheek / cop. 2007
ISBN: 978-90-364-0185-2 geb.
In het veld Annotatie editie (kmc 4203) is vermeld:
Oorspr. uitg.: Amsterdam [etc.] : De Arbeiderspers, 2006

 

(Verkort) voorbeeld van een nieuwe titelbeschrijving die is gemaakt voor de nieuwe editie als Singel Pocket met een nieuw ISBN:
PPN: 320548457
Het Psalmenoproer : roman
Hart, Maarten 't / 11e dr. / Singel Pockets / 2009
ISBN: 978-90-413-3172-4
In het veld Annotatie editie (kmc 4203) is vermeld:
1e dr.: Amsterdam [etc.] : De Arbeiderspers, cop. 2006
Als uw bibliotheek een herdruk in bezit heeft die afwijkt van de editie die in het veld Editie (kmc 4020) is vermeld, kunt u deze op het tabblad Exemplaren invullen (zie onder).

 

Let Op:
Als uw bibliotheek een herdruk in bezit heeft die afwijkt van de editie die in het veld Editie (kmc 4020) is vermeld, vermeldt u de herdruk op het tabblad Exemplaren in het veld (Exemplaargebonden) Editie (kmc 4821).

Het bijbehorende (afwijkende) jaartal vermeldt u in het veld Exemplaargebonden Jaarvermelding (kmc 4850) en indien van toepassing vermeldt u het jaar van de eerste druk in het veld Exemplaargebonden annotatie (kmc 4801).

Als er meer gegevens afwijken is er waarschijnlijk sprake van een andere editie en dient u voor de publicatie een nieuwe titelbeschrijving (nieuw PPN) te maken.

Toelichting bij het invullen

Editie:
De aanwezigheid van het woord ‘editie’, ‘druk’ of ‘uitgave’ is veelal een aanwijzing dat het om een editievermelding gaat. De editievermelding wordt gegeven in de bewoordingen van de publicatie, waarbij u gebruik kunt maken van de standaard afkortingen.
Zie Bijlage 2 voor een lijst van aanbevolen afkortingen.

Auteursvermelding(en) m.b.t. de editie
In dit veld worden personen of corporaties vermeld die betrokken zijn uitsluitend bij de editie die men in handen heeft, en die dus niet bij alle edities van het werk zijn betrokken. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn de bewerker van een nieuwe editie, de illustrator bij een nieuwe editie of de schrijver van een voorwoord bij een nieuwe editie.

Impressum en Jaar van Uitgave

Plaats van uitgave:
De plaats van uitgave is de plaats van vestiging van de uitgever zoals deze vermeld is in de publicatie.

De plaats van uitgave wordt opgenomen in de spelling, waarin deze in de publicatie is vermeld. Een andere vorm kan tussen vierkante haken [] worden toegevoegd als dit voor de identificatie noodzakelijk wordt geacht.

Voorbeeld:    Ljouwert [Leeuwarden]

Als een uitgever vestigingen in meer dan één plaats heeft en deze plaatsen zijn genoemd in de publicatie, dan wordt de eerstgenoemde plaats opgenomen als de plaats van uitgave. Het weglaten van een tweede en derde plaats van uitgave wordt verantwoord door [etc.].

Voorbeeld:    Amsterdam [etc.]

Als de naam van de plaats waar de uitgever is gevestigd onbekend is, dan wordt de vermoedelijke plaats van uitgave opgenomen tussen vierkante haken [].

Voorbeeld:    [Amsterdam]

Als de plaats van uitgave niet kan worden achterhaald, dan wordt de afkorting s.l. (sine loco) gebruikt tussen vierkante haken.

Voorbeeld: [s.l.]

Naam van de uitgever:
De naam van de uitgever kan in verkorte vorm worden weergegeven, op voorwaarde dat omtrent de identiteit van de uitgever ook internationaal geen twijfel kan bestaan.

Voorbeeld:    Boom (niet: Koninklijke Boom uitgevers)
Als de naam van de uitgever niet bekend is, wordt de afkorting s.n. (sine nomine) vermeld tussen vierkante haken.

Voorbeeld:    [s.n.]

Jaar van uitgave:
Jaar van uitgave van de te beschrijven editie of oplage.

Invullen van het veld Jaar* is verplicht! Het veld Jaar kan echter alleen het jaartal in het volgende formaat bevatten: jjjj

Het veld Jaaromschrijving is een aanvulling op het veld Jaar. In het veld Jaaromschrijving kan het jaar inclusief een toegevoegde tekst worden opgenomen.

Als er in de publicatie geen jaar van uitgave is vermeld dan wordt het jaar van het copyright of het jaar van de druk opgenomen.

Voorbeeld:    cop. 2004
                        In het veld Jaar vult u in: 2004
                        In het veld Jaaromschrijving vult u in: cop. 2004

Voorbeeld:    druk 2004
                        In het veld Jaar vult u in: 2004
                        In het veld Jaaromschrijving vult u in: druk 2004

Als er geen jaar van uitgave, copyright of druk in de publicatie te vinden is, dan wordt tussen vierkante haken een geschatte datumopgegeven.

Voorbeeld:    [ca. 2004]
                        In het veld Jaar vult u in: 2004
                        In het veld Jaaromschrijving vult u in: [ca. 2004]

Collatie

Omvang:
In dit veld wordt de paginering vermeld, en als het een publicatie is in meer dan één deel, de vermelding van het aantal delen.

Bij eendelige publicaties wordt het aantal pagina’s weergegeven volgens de nummering in de publicatie. Het laatst voorkomende nummer wordt vermeld.

Voorbeeld:    100 p
                        XII, 702 p

Ongenummerde pagina’s worden niet vermeld. Als u deze toch wilt vermelden, dan plaatst u deze tussen vierkante haken.

Voorbeeld:    [100] p.
                        320 p., [16] p. pl

Als de publicatie in twee of meer delen verschijnt, dan wordt in dit veld eveneens het aantal fysieke delen vermeld.

Voorbeeld:    2 dl. (31, 49 p.)

Illustraties:
Als een publicatie is geïllustreerd, dan wordt de afkorting ill of een gelijkwaardige term ingevuld.

Als een publicatie uitsluitend bijzondere typen van illustraties bevat, bijvoorbeeld kaarten of plattegronden, dan vervangen deze de afkorting ill

Voorbeeld:    krt., plgr

Formaat:
De hoogte wordt gemeten aan de buitenkant van de publicatie evenwijdig aan de rug en in hele centimeters vermeld, naar boven afgerond.

Voorbeeld:    18 cm

Als de afmetingen of de vorm van de publicatie ongewoon zijn, bijvoorbeeld bij een oblong of vierkant formaat, kunnen na de hoogte ookandere afmetingen worden opgenomen.

Voorbeeld:    21x32 cm
                        23x23 cm

Reeksvermelding

Titel van de hoofdreeks:
De hoofdtitel van de reeks wordt vermeld in de vorm waarin deze in de publicatie voorkomt; ondertitels worden weggelaten.

ISSN van de hoofdreeks
Wanneer de publicatie een ISSN heeft, dat betrekking heeft op de reeks waarvan deze publicatie een deel is, wordt het ISSN opgenomen.

Nummering binnen de hoofdreeks
Als een nummering in de reeks bekend is, wordt deze opgenomen. Het nummer wordt voorafgegaan door de term die in de publicatie is gebruikt.

Voorbeeld:    nr. 1

Letter en/of nummer en/of titel van de onderreeks
Als een reeks is verdeeld in onderreeksen (afdelingen, secties etc.), dan wordt de letter en/of het nummer en/of de titel van de onderreeks vermeld in de vorm waarin deze in de publicatie voorkomt; ondertitels worden weggelaten.

ISSN van de onderreeks
Wanneer de onderreeks een ISSN heeft, wordt het ISSN opgenomen.

Nummering binnen de onderreeks
Als een nummering in de onderreeks bekend is, wordt deze opgenomen. Het nummer wordt voorafgegaan door de term die in de publicatie is gebruikt.

ISBN

ISBN-10
ISBN-13

Als het ISBN van de publicatie bekend is, moet dit worden opgenomen.

De officiële ingangsdatum voor het 13-cijferige ISBN is 1 januari 2007. Voor ongewijzigde herdrukken waarin naast het reeds bestaande 10-cijferige tevens het 13-cijferige ISBN voorkomt, wordt geen nieuwe beschrijving in de database ingevoerd! Het 13-cijferige ISBN wordt toegevoegd aan het reeds bestaande 10-cijferige ISBN. Dit geldt eveneens voor ongewijzigde herdrukken waarin alleen het 13-cijferige ISBN voorkomt.

Als het ISBN in de publicatie onjuist vermeld is, dan wordt het juiste ISBN opgenomen en het woord ‘verbeterd’ wordt er tussen ronde haken aan toegevoegd.

Voorbeeld:    9789058305152 (verbeterd)
<NB: Op het WebCat formulier kan het veld maximaal 13 tekens bevatten en kan de tekst
(verbeterd) (nog) niet worden toegevoegd.>
Het onjuiste ISBN wordt in dat geval op het tabblad Overige gegevens vermeld.

Bindwijze (optioneel)
Het opnemen van de vermelding van de bindwijze is niet verplicht. In dit veld kunt u een korte vermelding plaatsen van het type band waarin de publicatie is uitgegeven. Er kunnen Nederlanse standaardafkortingen worden gebruikt.

Voorbeeld:    geb, pbk, losbl, in ringband

Prijs (optioneel)
Het opnemen van de prijsvermelding is niet verplicht. Voor de munteenheid worden de officiële standaardtekens gebruikt.

Voorbeeld:    € 17,99, £42.95
 


1 Dit is deel 3 van de Regels voor de titelbeschrijving van de FOBID.