Vorm van de titel

Vorm van de titel

Algemene Richtlijnen: RT/CAT V82-100 ; RT/SORT Hoofdstuk 3 en ten dele 7

In alle hieronder genoemde gevallen wordt het (@)-teken geplaatst voor het eerste woord, cq de initiaal van de titel, met uitzondering van lidwoorden en als serienummer gebruikte rangtelwoorden. Ten behoeve van eenduidige opbouw van zoeksleutels en sorteersleutels gelden voor titelingangen de volgende invoerregels:

Initialen

In de hoofdtitel moeten bij initialen spaties worden ingevoerd, dus niet: "A.W.Sijthoff's ...." maar "A. W. Sijthoff's ...." Deze regel geldt ook voor titels waarin de naam van een corporatie voorkomt zoals bij "A. W. Sijthof's uitgeversmaatschappij N.V. Leiden 1852-1951" en ook: "Tabletalk of G. B. S." (=George Bernard Shaw).

Deze regel geldt niet alleen voor kmc 4000, maar voor alle kenmerkcodes waarmee titels worden ingevoerd. Ondanks deze regeling moet bij het zoeken (vooral bij ouder materiaal en tapetitels) ook gezocht worden op de zoeksleutel die resulteert uit invoer zonder spaties.

In de verantwoordelijksvermelding van de kmc's 4000, 4004 en 4006 moeten initialen met punten, zonder spaties worden ingevoerd.

Voorbeeld:

4000    @Doen en laten / M.H.R. Hoekstra

Letterwoorden

Letterwoorden worden als hoofdwoord zonder punten ingevoerd, bijvoorbeeld "A.V.R.O." wordt "AVRO". Zie ook RT/CAT V83

Arabische of Romeinse cijfers

Arabische of Romeinse cijfers worden ongewijzigd overgenomen. Bij Romeinse cijfers wordt tevens kmc 3220 gebruikt indien deze cijfers in de hoofdtitel voorkomen.

Cijferbreuken

Combinatie met cijfers wordt gescheiden door een spatie ingevoerd.

Voorbeeld:

de titel '12 1/2 (= Twaalfeneenhalf) jaar ... ' wordt:

4000    @12 1/2 jaar ...

Bij iedere andere invulling gaat de sortering verkeerd.

Formules

Formules worden - inclusief bewerkingstekens zoveel mogelijk letterlijk overgenomen, dus "a2+ b2= c2".

Hierbij is voorzichtigheid geboden om verwarring met de ISBD-interpunctie te voorkomen.

Diakrieten

Diakrieten worden letterlijk overgenomen.

Voorbeeld:

4000    '@s Heer-Arendskerke en 's Heer-Hendrikskinderen in oude ansichten

N.b.: auteurs: @'Elizabeth"

Leestekens

Leestekens worden zoveel mogelijk ongewijzigd overgenomen, dus "Geef acht! ..." (invoer: 4000 "@Geef acht!...").

Ook hier is voorzichtigheid geboden om verwarring met de ISBD-interpunctie te voorkomen. Spaties om leestekens worden niet letterlijk overgenomen (zie onder). Koppelstreepjes worden zonder spaties ingevoerd.

Voorbeeld:

4000    "@Water-babies" en "17e-eeuwse"
4000    Het "@ik bij Freud
4000    L'@art pour l'art

(n.b. geen spatie tussen l' en art)

Bij publicaties waar de hoofdtitel door punten wordt voorafgegaan, bijvoorbeeld: "... En toen ging het licht uit" moet om sorteerproblemen te voorkomen kmc 4000 als volgt worden ingevuld:

4000    ... @En toen ging het licht uit

Lidwoorden

Wanneer een titel begint met een - al dan niet verbogen - lidwoord, wordt dat lidwoord bij het sorteren verwaarloosd. Het woord dat op dit lidwoord volgt geldt als eerste sorteerwoord, wat door middel van het (@)-teken wordt aangegeven. (RT/SORT par 7.07).

Wanneer een titel begint met een al dan niet verbogen lidwoord, wordt het at-sign voor het eerste woord na het lidwoord geplaatst.

Voorbeeld:

4000    Het @huis hiernaast
4000    Der @zielen troost
4000    's @Levens taptoe
4000    's @Avonds ging de rabbi weg

Lidwoorden worden wel in aanmerking genomen bij de ingang op de titel wanneer het betreft:

• lidwoorden in plaatsnamen;
• lidwoorden die zijn samengetrokken met een voorzetsel;
• zelfstandig gebruikte lidwoorden.

Voorbeelden:

4000    @De Meern in oude ansichten
4000    @Los Angeles
4000    '@s Heer-Arendskerke en 's Heer-Hendrikskinderen in oude ansichten
4000    @Au pays des Fons
4000    @Ter herinnering aan Frans Koote
4000    @De, het en een : een studie over het lidwoord
4000    @Het van je, of je van het?
4000    @Einer
4000    @Zur Geschichte der realistischen Stummfilmkunst in Deutschland

Verwar lidwoorden niet met hun homoniemen, zoals:

• telwoorden;
• persoonlijke voornaamwoorden;
• voorvoegsels in namen van personen of corporaties;
• homoniemen in andere talen.

Voorbeeld:

4000    @Eén op de vier
4000    @Eén twee drie ... oneindig
4000    @Het regent, het zegent
4000    '@t Is vol van schatten hier
4000    '@t Kan verkeren
4000    @De Cock en het masker van de dood
4000    @De Genestet-album
4000    @Le Corbusier, le Pavillion de l'esprit nouveau
4000    @De profundis
4000    @De la colère
4000    @De l'orthomorphie

Rangtelwoorden 

worden ook beschouwd als eerste relevante titelwoord. Dit geldt echter niet voor als serienummer gebruikte rangtelwoorden.

Voorbeeld:

4000    @Eerste hulp bij ongelukken
4000    @Tweede kans-onderwijs

Zetfouten en begipsvervangende tekens

Zetfouten in de hoofdtitel van een publicatie worden verbeterd in 4000. Ontbrekende letters worden tussen [ ] toegevoegd, overtollige letters worden weggelaten.

In géén geval wordt de zetfout verbeterd met "[i.e....]" of "[sic]", aangezien het toevoegen van dergelijk aanduidingen invloed heeft op de zoeksleutel. De foute hoofdtitel wordt vermeld in 326X met als indicator <10>. In kmc 4201 wordt de verbetering verantwoord als de verbetering niet valt af te lezen uit 4000.

Begripsvervangende tekens in de titel .

Bij titels als "Maken + + een kans bij VenM ?", dient men als volgt te werk te gaan:

Kmc 4000 bevat de tekst:

Voorbeeld:

4000    @Maken ... een kans bij VenM ?

(men gebruikt het weglatingsteken; de zoeksleutel wordt "makeeekab");

Er wordt/worden een of meer titelverwijzingen gemaakt:

Voorbeeld:

3261    @Maken vrouwen een kans bij de VenM?

(hierin wordt het teken vervangen door het corresponderende woord; bij twijfel maakt men meerdere verwijzingen);

Er wordt geen indicator vermeld;

Eventueel kan, indien gewenst, het begripsvervangend teken nader omschreven worden in een annotatie.

Naast deze twee varianten is er nog een derde geval:

Voorbeeld:

4000    @Haags(ch)e bluf / Piet Franssen
4000    @(On)mogelijkheden van het reizen per trein

Dergelijke invoer heeft geen gevolgen voor de opbouw van de zoeksleutels in het GGC, maar de ( ) hebben grote gevolgen in de titelindex van de OPC; daar worden ( ), naast andere speciale tekens, vertaald in spaties. Eventueel kan t.b.v. de OPC een kmc 326X worden ingevoerd als 3261 @Haagsche bluf.

Generieke termen 

: zie PAR 460

Speciale gevallen: voer als volgt in:

4000    @2- 2= 0

4000    @Verslag van ... congres

4000    @=1+ 1 wel 2?

4000    @$3 and no more

4000    @Konstruktion, Festigung

(Op titelblad: Konstruktion - Festigung)

Toelichting

De leestekens in bovenstaande voorbeelden worden niet voorafgegaan door een spatie, maar wel gevolgd door een spatie. Op deze wijze wordt verwarring met ISBD en/of Pica interpunctie voorkomen en levert de zoeksleutel de beste resultaten op. In het laatste voorbeeld is _-_ van het titelblad vervangen door ,_ om verwarring met het koppelstreepje te voorkomen als de inleidende spatie wordt weggelaten.

Bij ontlenen van tapetitels dient de plaats van het (@)-teken getoetst te worden aan de hier gegeven invoerregels. Bij BNB- en LC-titels zal bijv. het @-teken wel voor een als serienummer gebruikt rangtelwoord staan. Werk de titel in dat geval bij, maar maak geen extra kmc 326X om de afwijkende keuze van BNB of LC te verantwoorden. Bij LC-titels moet nog opgemerkt worden dat vaak bij niet-Engelse titels het nummer in de taal van de publicatie wordt uitgeschreven, wat consequenties heeft voor de zoeksleutel.

Bijvoorbeeld de titel '13 anos em Brasilia' kan er zo uit zien:

@13 [i.e. Treze] anos em Brasilia
@13 [i. e. Treze] anos em Brasilia.

De bovenstaande richtlijnen voor de vorm van de titel gelden in principe voor de gehele titel, maar wegen het zwaarst bij de hoofdtitel.